بسیاری از افرادی که مشمول خدمت سربازی نظام هستند با سوالات فراوانی در مورد خدمت وظیفه عمومی مواجه هستند. این مرحله از زندگی مشمولان بسیار حساس بوده و با داشتن یک مشاور مجرب و آگاه به تمامی قوانین، می توان مسیر زندگی مشمولان را تا حد زیادی تغییر داد. در این مقاله قصد داریم نگاه کلی و اجمالی به فرآیند سربازی در ایران و چگونگی انجام آن داشته باشیم و به معرفی مراحل دریافت معافیت یا کسری خدمت و. .. بپردازیم.
خدمت سربازی در ایران چگونه تصویب شد؟
بر اساس قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران تمام مردان بالای 18 سال به جز موارد استثنا موظفند که به خدمت سربازی بروند.
در نخستین سازمان ارتش، شعبه ای به نام جدیــد گــیری یــا «سربـازگیری» تاسیس شد. در سال ۱۳۰۱ شمسی موقتاً مقرراتی بر اساس ضوابط قبلی برای سربازگیری تصویب مجلس شد. تا قانون کامل تری موافق مقتضیات اوضاع و احوا ل زمان تهیه گردد.
به مرور زمان “سربازگیری” تبدیل به “دایره نـظام اجباری” و پس از آن “اداره نظام اجباری” نامیده شد. “اداره نظام اجباری” در ۱۵ خرداد ۱۳۰۷ به «اداره نظام وظیفه عمومی» تغییر نام پیدا کرد.
برای اولین بار لایحه خدمت اجباری نظام وظیفه در سال 1303 توسط رضاشاه روانه مجلس شورای ملی چهارم شد. البته در ابتدا با مخالفت برخی از ملاکان بزرگ روبرو شد. سرانجام قانون نظام اجباری با 36 ماده در جلسه 178 شورای ملی دوره پنجم به تصویب رسید.
پس از پیروزی انقلاب اسلامی ایران اداره نظام وظیفه زیر نظر ژاندارمری به فعالیت خود ادامه داد. سرانجام، قانون ادغام نیرو های انتظامی شامل شهربانی، ژاندارمری، کمیته انجام شد و نیروی انتطامی جمهوری اسلامی ایران تشکیل شد. اداره وظیفه عمومی زیر نظر نیروی انتظامی فعال می کند و در حال حاضر سازمان وظیفه عمومی نامیده می شود..
داشتن نیروی آماده و سپاه قدرتمند برای حفظ تمامیت ارضی کشور لازم است. مخصوصا کشور ایران که از لحاظ امنیتی وضعیت به خصوصی دارد. بدیهی است که برای ایجاد آمادگی این نیرو، هر فرد باید یک دوره نظامی را بگذراند تا بتواند در مواقع لزوم از جان، مال و ناموس خود و هموطنانش دفاع کند.
بسیاری بر این باورند که دوره خدمت سربازی موجب هدر رفتن بهترین سالهای عمر جوانان است و این وقفه باعث عقب ماندگی و تاخیر در ورود به بازار کار شده یا تاثیرات منفی روی ازدواج جوانان دارد. اما با برنامه ریزی های مناسب و استفاده از نیروی جوان در اداره های دولتی تحت عنوان امریه می تواند در ایجاد تجربه و کارآمد شدن جوانان مفید باشد.
باید بدانیم که گذراندن دوره سربازی برای تمامی مشمولین اجباری است. قبل از به پایان رسیدن دوره نظام وظیفه و دریافت کار پایان خدمت استفاده از هرگونه خدمات دولتی منع و برخی خدمات شهروندی ممنوع می باشد. البته به غیر از داشتن مدرک معافیت موقت یا دائم.
به منظور بهره مندی از تمامی خدمات اجتماعی و اشتغال تمامی افراد باید وضعیت نظام وظیفه خود را مشخص کرده باشند
طی چه مدتی باید خدمت سربازی را بگذرانیم؟
خدمت نظام وظیفه سربازی در ایران به چهار دوره تقسیم می شود:
- دوره ضرورت (2سال)
- دوره احتیاط (8سال)
- دوره ذخیره اول (10سال)
- دوره ذخیره دوم (10سال)
طبق قانون چهارم خدمت وظیفه عمومی شورای عالی دفاع، مدت دوره ضرورت در شرایطی که تعداد مشمولان مازاد بر نیاز باشد به 18 ماه کاهش پیدا می کند.
تا انتهای آبان سال 99 مدت خدمت برای سربازان عادی 21 ماه است. از آذر 99 مدت خدمت سربازی تغییر می کند و مدت سربازی بر اساس بومی یا غیر بومی بودن و منطقه محل خدمت تعیین می شود.
در قانونی که تا آبان 99 معتبر است، در صورتی که خدمت فرد مشمول در مناطق محروم باشد 19 ماه و اگر در مناطق مرزی خدمت کند 18 ماه و اگر تحت عنوان مامور موظف در نهادها باشد مدت 24 ماه به خدمت سربازی مشغول می شوند.
از تاریخ یکم آذر 99 سربازان عادی در مناطق بومی 24 ماه و سربازان عادی در مناطق غیر بومی 21 ماه خدمت می کنند. با توجه به طرح جدید توصیه می کنیم به مقاله زیر رجوع کنید.
حتما بخوانید: کسری خدمت سربازی مناطق
دوره آموزشی چیست؟
دوره آموزشی اولین و مهمترین دوره سربازی است که معمولاً دو ماه به طول میانجامد. در این دوره، آموزش های نظامی به افراد داده می شود تا بتوانند با گذراندن آن در زمان وقوع جنگ به منظور دفاع از کشور حضور پیدا نمایند. آموزش هایی که در این دوره به سربازان داده می شود عبارت اند از: اسلحه شناسی، آموزش تیراندازی، انواع استتار، مسیریابی در شب و روز و… . از نظر هر سرباز، دوره آموزشی خدمت نظام وظیفه خاطره انگیز ترین دوران سربازی محسوب می شود.
البته به تازگی به منظور بیشتر شدن مهارت مقابله با جنگ نرم، تغییراتی در خصوص سرفصل های دوره آموزشی داده شده است. دوره آموزشی در پادگانهای ارتش، سپاه و نیروی انتظامی و وزارت دفاع برگزار می گردد. در پایان دوره آموزشی فرد مشمول بنا بر تحصیلات خود درجه نظامی دریافت می کند. که پس از مراسمی موسوم به جشن سردوشی، افراد می توانند این درجه های خود را بر روی شانه هایشان بچسبانند.
نمره موی سر بری اعزام به خدمت و دوره آموزشی
سابقا سربازان قبل از اعزام به خدمت باید موهای خود را با نمره چهار می تراشیدند. این قانون در جهت حفط سلامت سربازان اجرا می شد. با امکانات مناسب بهداشتی که امروزه یگان های نیروهای مسلح دارند الزامی به کچل کردن سربازان نیست. نمره موی سر در قانون جدید بر مبنای مدرک تحصیلی و درجه سرباز ها تعیین می شود.
- کارکنان وظیفه با مدرک دیپلم و پایین تر در مراکز آموزشی ۱۰
- سرباز و سرجوخه حین خدمت ۱۰ تا ۱۶
- سربازان دارای مدارک تحصیلی فوق دیپلم و بالاتر در مراکز آموزش ۱۶
- افسر و درجه دار در حین خدمت ۱۶تا ۲۰
دوره کد چیست؟
دوره کد در واقع دوره ای دو ماهه بعد از دوران آموزشی می باشد. سربازانی که دوره کد خورده باشند به جای اعزام به یگان خدمتی، به مدت دو ماه تحت آموزش های تخصصی قرار خواهند گرفت. تفاوت دوره کد با دوره آموزشی فقط در تخصصی بودن دوره می باشد. دوره کد فقط مخصوص ارتش و نیروی انتظامی می باشد و برای رشته های غیر مرتبط با نیاز ارتش و نیرو انتظامی در نظر گرفته شده است تا ارتش و نیرو انتظامی نسبت به نیاز های تخصصی خود در دوره های دو ماهه (دوره کد) نیروهای تخصصی خود را برای ادامه خدمت تربیت نماید.
در اصل مبنای دوره کد، مدرک تحصیلی افراد می باشد. دوره کد شامل افراد زیر نمی شود:
- مشمولان دارای امریه سربازی
- سربازان دارای مدرک تحصیلی فوق لیسانس و بالاتر
- تمامی دارندگان مدرک تحصیلی رشته های علوم پزشکی
- سربازهای دارای مدرک تحصیلی حسابداری، کامپیوتر (کلیه گرایش ها)
دوره کد در ارتش در چهار شهر تهران، اصفهان، شیراز و بروجرد برگزار می شود و سربازهایی که این دوره را سپری می کنند با یک درجه نظامی بالاتر نسبت به سایر سربازها، به محل خدمت خود اعزام می شوند.
در دوره خدمت چه کارهایی انجام می شود؟
بعد از گذراندن دوره ی آموزشی یگانی که فرد قرار است به آن اعزام شود مشخص شده و درجه های نظامی بر اساس تحصیلات سربازان اعطا می شود. سربازان پس از تقسیم بندی به پادگان های مورد نظر فرستاده می شوند و تا پایان دوره خدمت در آن پادگان خدمت می کنند. گاهی اوقات سرباز قبل از شروع دوره آموزشی امریه می گیرد. امریه با توجه به تخصص سرباز و البته نیازمندی ارگان های دولتی صورت می گیرد. این سربازان خدمت سربازی را تحت عنوان سرباز امریه در امور غیر نظامی و با لباس شخصی همانند یک کارمند پشت سر می گذراند.
مشاوره سربازی
بسیاری از مشمولان به منظور انجام خدمت سربازی دفترچه اعزام به خدمت سربازی را ارسال می کنند. از سویی بسیاری از مشمولان هستند که به دلیل عدم داشتن اطلاعات کافی نسبت به دوران خدمت سربازی به موقع اقدام نمی کنند و مرتکب غیبت می شوند. لازم است بدانید گاهی رفتن به خدمت سربازی می تواند بهتر از اخذ معافیت سربازی و یا غیبت سربازی باشد. مشاوره سربازی می تواند به شما این کمک را کند که تصمیم درست را اتخاذ نمایید. مشاورین مجرب سربازی در گروه مشاوران باران به شماره 70703025 021 آماده ارائه مشاوره سربازی به شما مشمولان عزیز می باشند.
برای مطالعه بخش دوم روی خدمت سربازی نظام وظیفه کلیک نمایید.
سلام ببخشید مزاحمتون شدم من میخواستم یک سوال کنم من اعزامی برج ۲ ۱۴۰۱ هستم و اموزش ام به پادگان امام سجاد کهریز خورده متولد مهابادم ساکن بوکان امکانداره به یکی از یگان های نزدیک ارومیه بخورم
سلام.فقط در صورتی که امریه داشته باشین یا جز سربازان شرایط دار باشین امکانش هست که در شهر محل زندگی تون در صورت وجود آن ارگان به ادامه خدمت بپردازید در غیر اینصورت کاملا بر اساس نیاز خدمتی تقسیم ها صورت خواهد گرفت.